Samen met Turijn en Palermo is Milaan een van de belangrijkste Art Nouveau steden van Italië. De Art Nouveau kunststroming vloeide voort uit de arts-and-craftsbeweging en bloeide op in Europa tussen circa 1890 en 1910. Art Nouveau was in verschillende Europese landen populair en daardoor zijn er verschillende en regionale benamingen ontstaan om Art Nouveau aan te duiden. De Italiaanse benamingen zijn Stile Liberty en Stile Floreale (floreale van bloemen). In Italië ontwikkelde de Art Nouveau zich van begin 1900 tot aan de Eerste Wereldoorlog. Milaan is sinds de middeleeuwen al een belangrijke en machtige stad van Noord-Italië en had daarmee veel profijt van de Oostenrijkse en Duitse invloeden, waaronder de Art Nouveau kunststroming.
De wereldtentoonstelling van 1906 in Milaan was doorslaggevend in de ontwikkeling van de Stile Liberty. Nieuwe stijlelementen kwamen naar Milaan zoals het gebruik van gietijzer en gewapend beton en als thema stonden bloemen en planten centraal. De muurschilderingen en het gebruik van tegels in keramiek leefden op in deze tijd.
Waar moet je zijn om wat Art Nouveau te spotten?
De meeste liberty gebouwen bevinden zich rondom Porta Venezia, tussen Corso Venezia, Corso Monforte, Corso Magenta en het Sempione park. Wandelend door dit gedeelte van de stad zul je verschillende gebouwen met deze stijl tegenkomen.
Casa Campanini (zie foto onder) genoemd naar de architect Alfredo Campanini bevindt zich aan de Via Vincenzo Bellini. De gevels zijn een doorlopende eenheid van vorm en decoratie.
Het belangrijkste voorbeeld van Liberty in Milaan is de Palazzo Castiglione gemaakt door Giuseppe Sommaruga. Giuseppe was de belangrijkste art nouveau-architect van Italië en volgeling van een Weense architect. Zijn gebouwen worden gekenmerkt door sierlijke statigheid, bloemen, kinderkopjes en vrouwen sculpturen.
Op de hoek van Via Malpighi en Via Sirtori vinden we het huis van Galimberti, Casa Galimberti. Ontworpen door de architect Giambattista Bossi in 1905. Dit gebouw wordt ook wel gezien als meesterwerk van de Art Nouveau van Milaan. Verschillende gekleurde tegels worden afgewisseld met gietijzer wat een prachtig kleureffect geeft.
Dezelfde architect ontwierp iets verderop, op de hoek van Via Malpighi en Via Lecco een ander juweeltje van de Art Nouveau stijl, Casa Guazzoni. Dit gebouw met vier verdiepingen waarvan de eerste verdieping bondig gedecoreerd en de bovenste verdiepingen iets simpeler in stijl zijn. Verschillende gezichten van vrouwen en constructies van planten versieren de voorgevel.
Ook op andere plekken in de stad vind je de Art Nouveau stroming nog terug!
Het Aquarium in het Sempione park werd ontworpen door Sebastiano Locatio op verzoek van hertog Crivelli Serbelloni speciaal voor de wereldtentoonstelling van 1906. In 1908 werd er het Stazione di Biologia e Bioidrologia Applicata in gevestigd. Het gebouw is een vermenging van neobarok en art nouveau, kenmerkend voor de Italiaanse art nouveau. Zeesterren, slakken en een nijlpaarden fontein zijn allemaal aanwezig in dit gebouw.
Het Centraal Station dat werd gebouwd in 1912 is ook een voorbeeld van de Art Nouveau stijl. Ulisse Stacchini was de architect die zich liet inspireren op de Weense art nouveau constructies.
Cinema Dumont was ooit de oudste bioscoop van Milaan maar is vandaag de dag een openbare bibliotheek. Dit gebouw in Stile Liberty bevindt zich op de hoek van Via Melzo en Via Frisi. Helaas werd een deel van de oorspronkelijke bioscoop verwoest door de eerste bewoners in de jaren tachtig maar het lukte de inwoners van de wijk om het gebouw te beschermen van verdere aftakeling. In 2001 werd de bioscoop omgetoverd tot de gemeentelijke bibliotheek.
Palazzina Liberty is een gebouw in zoals de naam het al zegt, liberty stijl. De Palazzina bevindt zich in het park Vittorio Formentano. Het was architect Alberto Migliorini die het gebouw in 1908 ontwierp. Het gebouw bestaat uit grote ramen en een voorgevel in klassieke art nouveau stijl met binnen verschillende decoratieve tegels in keramiek.